Żywienie dzieci w wieku 1-3 lat
Sposób odżywiania w okresie wczesnego dzieciństwa warunkuje pełne wykorzystanie potencjalnych, genetycznie uwarunkowanych możliwości rozwoju fizycznego i umysłowego człowieka. To właśnie dlatego o prawidłowym żywieniu warto mówić, wiedzieć i wdrażać je w codzienność.
CZEGO MOŻESZ SPODZIEWAĆ SIĘ PO TEJ STRONIE?
Strona Żywienie dzieci w wieku 1-3 lat powstała jako skromna kontynuacja materiałów, wiedzy które przekazujemy Rodzicom niemowląt karmionych piersią na stronie:
Rozszerzanie diety niemowląt karmionych piersią (link)
Trochę jako przeciwwaga do coraz powszechniej pojawiających się artykułów, których autorami są przypadkowe osoby. Chcemy przekazać Wam, młodzi Rodzice, odrobinę podstawowej rzetelnej wiedzy, opartej na badaniach najlepszych ośrodków naukowych w Polsce i na świecie.
Z większością Państwa znamy się. Połączyła nas tematyka żywienia niemowląt.
Źródła naukowe znajdziecie Mili Rodzice tutaj.
MODELOWA RACJA POKARMOWA DZIECKA
między 13-36. miesiącem życia
1.



CZY TO OZNACZA, że każde dziecko w wielu 1-3 lat codziennie musi spozywać takie produkty w takich ilościach?
Absolutnie nie. To tylko propozycja, która zapewnia zdrowy rozwój dzieciom w tym przedziale wiekowym.
JAK OGARNĄĆ TEMAT?
CZY DA SIĘ PROŚCIEJ?
2.

Własny, bazowy plan żywieniowy dnia, to zarówno:
- pomocnik Rodziców, bo zwolni nas ze szczegółowego myślenia, jak i
- przyjaciel naszego dziecka, bo dzięki niemu odżywianie będzie właściwe, a to zapewni najlepszy z możliwych rozwój
Jak to zrobić?
- Siadamy z kartką i tabelą przedstawiająca Modelową Dzienną Rację Pokarmową (publikowana wyżej);
- Zastanawiamy się, czy nasze dziecko ma jakieś preferencje smakowe uzależnione od pory dnia. Na przykład widzimy, że rano zje chętnie wszystko, ale podwieczorek, hmmm, tylko owoc wchodzi w grę, no i uwielbia jeszcze po kolacji napić się mleka. Takie “ochoty” znają tylko Rodzice;
- Trochę tez musimy popatrzeć na siebie. Kiedy mamy więcej czasu i sił, a kiedy padamy ze zmęczenia, i może warto byłoby zadbać, żeby te trudne godziny polegały na gotowaniu czegoś super-prostego, albo nawet żeby wystarczyło podgrzanie posiłku przygotowanego trochę wcześniej.
- Dzielimy dzień na 5-6 posiłków i rozdzielamy produkty. Na przykład:





CZY WARTO?
Tworzenie takiego bazowego planu wcale nie jest proste, ale wierzcie Państwo – warto!
Zaoszczędzicie sobie w przyszłych dniach mnóstwo czasu!
No i ten Spokój Ducha – że kocham i dbam – bezcenne w byciu Rodzicem!
ŻYWIENIE ZBIOROWE W ŚWIETLE BADAŃ
WYPADA LEPIEJ NIŻ DOMOWE.
To smutne.
3.
Wszystko przez to, że w placówkach, takich jak: szpitale, domy dziecka, i innych tworzy się jadłospisy dekadowe, po prostu układa się Plany żywieniowe. Pozwala to uniknąć wielu błędów. Nie może być tak, żeby dzieci wychowywane poza domem miały korzystniej zbilansowaną dietę niż dzieci pozostające pod czułą domową opieką. I tu, i tu, dieta powinna być możliwie najlepiej opracowana, wyliczona i zaproponowana dziecku.


Literatura: [8], [9], [12], [13]
ZANIM WSPÓLNIE UŁOŻYMY JADŁOSPIS, DOBRZE JEST WIEDZIEĆ O KILKU SPRAWACH
4.

PRODUKTY ZBOŻOWE (CHLEB, KASZE, MAKARONY)
ŁĄCZYMY Z MLEKIEM, SERAMI, MIĘSEM, WĘDLINĄ, JAJKIEM

WARZYWA POWINNY BYĆ DODATKIEM DO KAŻDEGO POSIŁKU.
Ponieważ wszystko, co sprawia, że organizm potrafi przyswoić, odpowiednio zagospodarować, zneutralizować co szkodliwe pochodzi w większości z warzyw lub owoców.
Jeden z przykładów:
Żelazo niehemowe (takie występuje w produktach roślinnych) jest bardzo słabo przyswajalne (1-8%). Witamina C znacznie tę przyswajalność podnosi. A żelazo – to jeden z najważniejszych makroelementów koniecznych dla prawidłowego rozwoju serca, mózgu, układu nerwowego…..). Dobre jego zapasy sprawią, że dziecko w przyszłości nie będzie miało problemów z koncentracją, nauką, brakiem sił i energii. Prawidłowy poziom nasycenia organizmu żelazem jest również gwarantem świetnej kondycji skóry i włosów!
MÓJ PRZYKŁADOWY JADŁOSPIS
DLA ZDROWEGO DZIECKA W WIEKU 1-3 LAT
5.
Jeśli interesuje Państwa, jak krok po kroku tworzyłam mój schematyczny jadłospis dla dziecka w wieku 1-3 lat, zapraszam tutaj

ŚNIADANIE I - posiłek na dobry start!
6.
Składniki:
- płatki, kasze, 20g
- jogurt naturalny, 140g
- warzywa, 70g
- siemię lniane, 2g
- pestki słonecznika, 2g

- Płatki z jogurtem, dodatkiem warzyw i nasion roślin oleistych

- Pełnowartościowe, niezwykle bogate w wartości odżywcze, a takie powinno być śniadanie!
- Proste i szybkie do przygotowania. A ranki bywają trudne. Płatki zbożowe można nawet przygotować poprzedniego dnia wieczorem i bez strat przechować w lodówce,
- Taki posiłek będzie świetnym i prawidłowym źródłem energii potrzebnej na dobry start (węglowodany złożone),
- Dodatek warzyw i jogurtu daje gwarancje pełnego wykorzystania pełnowartościowego białka i żelaza zawartego w płatkach zbożowych,
- Danie pozwoli nam zagospodarować niełatwe do podania, a bezcenne dla dziecka nasiona roślin oleistych.
- Jogurt jest cennym i łatwym w użyciu produktem. Będzie też pomocny dla mam, które karmią piersią. Nie będzie potrzeby odciągania pokarmu po nocy, a jeśli noc była dla Mamy trudna, śniadanie z łatwością przygotuje Tata


KAŻDE ZBOŻE JEST CENNE, KAŻDE WYJĄTKOWE!
ALE CZY JEST JAKIEŚ NAJ, NAJ?
7.

KASZA GRYCZANA – niezwykle bogata w magnez, witaminę B6, potas

I PŁATKI OWSIANE – wspaniałe źródło witaminy E, folianów, manganu i wapnia
KTÓRE PŁATKI OWSIANE SĄ NAJLEPSZE?
NA CO ZWRÓCIĆ UWAGĘ W SKLEPIE?
8.
1. Sprawdźmy termin ważności!

2. Kupujmy te płatki, które powstały przez zgniecenie całego ziarna!
3. Sprawdźmy, czy producent niczego nie „dorzucił”

PŁATKI OWSIANE – JAK POWSTAJĄ
I CZYM SIĘ RÓŻNIĄ?
9.
- Obłuszczanie ziaren -> pozbywa się w ten sposób okrywy, czyli otrębów.
- Następnie ziarna zgniata się.
- Płatki zwykłe są efektem zgniatania obłuszczonego ziarna. Są zatem najmniej przetworzone, ale z tego powodu gotuje się je najdłużej ze wszystkich rodzajów.
- Płatki górskie powstają, kiedy obłuszczone ziarno poddamy dodatkowemu procesowi rozdrabniania jeszcze przed zgniataniem. Płatki będą wtedy drobniejsze i szybsze w przygotowaniu.
- Płatki błyskawiczne otrzymamy, jeśli ziarno poddane zostanie dodatkowemu działaniu pary, która rozmiękcza i rozluźnia jego strukturę. Takie płatki przygotowuje się najszybciej, ponieważ szybko miękną i chłoną wodę. Wystarczy zalać je wrzątkiem lub gorącym mlekiem, by otrzymać owsiankę.
WARTOŚCI ODŻYWCZE
KTÓRE PŁATKI WYBRAŁAM
I DLACZEGO?
10.
- Ponieważ zarówno my, jak i nasi ukochani najmłodsi powinni odżywiać się produktami NORMALNYMI, pochodzącymi ze zwyczajnie uprawianych pól, swoje kroki kierowałam tam, gdzie półki wypełnione były produktami BIO. Nie chcę, żeby moi najbliżsi jedli coś, co rośnie na bazie wody z chemią w pobliżu autostrad. Chcę mieć jak największą pewność, że kupiłam coś, co rosło wedle porządku Bożego;
- Odrzuciłam od razu płatki błyskawiczne i tzw. górskie, bo te muszą być pocięte. Podobno, sama nazwa o tym mówi;
- Szybko skalkulowałam sobie, że 20g produktów zbożowych, które na śniadanie zje dziecko w wieku 1-3 lat jest tak mała, że cena nie ma większego znaczenia. Warunki bardzo dobrego produktu spełniało kilka artykułów. Najlepsze w mojej opinii były
– BIO Płatki Owsiane – EkoGram w szklanym słoiku oraz
– Płatki Owsiane Bezglutenowe firmy Bio Planet


JOGURT, KTÓRY WYBRAĆ?
(drugi produkt tworzący śniadanie)
11.





WARZYWA.
CZY POTRZEBNE NAWET NA ŚNIADANIE?
12.
CZEMU NA ŚNIADANIE DO PŁATKÓW?
- Ponieważ trzeba je wciskać, gdzie tylko się da! A dlaczego?
- ponieważ dzieci często za nimi po prostu nie przepadają
- a potrzebuje ich niemal każdy posiłek (enzymy, witaminy, antyoksydanty…)
- ponieważ trzeba się nauwijać, żeby 200g warzyw trafiło do brzuszka w ciągu doby!
JAKIE WARZYWA?






CZAS ZADBAĆ O KWASY OMEGA
ZIARNA, ZWANE ORZECHAMI, PESTKAMI
TO SKARBY DLA ZDROWIA!
13.
Ziarna są dla dzieci dość trudno przyswajalne, dlatego trzeba dodawać je po trochu. Ale trzeba, bo są konieczne! Choćby dla rozwoju mózgu, dla odporności, dobrej kondycji wzroku, serca… – długo by wyliczać!
Pamiętajmy!
- Siemię lniane trzeba dobrze rozgotować,
- Orzechy rozgnieść – ale zawsze tuż przed dodaniem ich do posiłku. Inaczej wspaniałe nienasycone kwasy tłuszczowe utlenią się i cały ich urok zniknie!
Jeśli nie mamy czasu, pozostaje nam trochę słabsze wyjście, czyli
- Olej rzepakowy z pierwszego tłoczenia, tłoczony na zimno.
Czemu gorszy to produkt niż surowiec, z którego powstał?
Ponieważ jest bardzo nietrwały. A olej to produkt, który podczas rozpadu nie tylko traci to, co cenne, ale zyskuje to, co toksyczne.
Ostatnie moje zakupy na śniadanie wyglądają tak:
(za każde z nich zapłaciłam około 3 zł)


GOTUJEMY ŚNIADANIE Z MOJEGO PRZYKŁADOWEGO JADŁOSPISU
14.
- Odmierz 20g płatków owsianych i 2g siemienia lnianego.
- W małym garnuszku zagotuj 60g (6łyżek) wody.
- Wrzuć płatki i siemię, zamieszaj, zagotuj, przykryj pokrywką i zmniejsz do minimum moc płyty.
- Po 20 minutach płatki napęcznieją, będą miękkie, delikatne i bardzo duże. Wyłącz płytę.
- Przygotuj około 70g warzyw. Pokrój je w drobną kosteczkę lub zetrzyj na tarce.
- Do miseczki wlej jogurt naturalny (polecany: Bio Bakama, 140g)
- Dodaj płatki, warzywa, ziarna słonecznika.



ŚNIADANIE II,
czyli 100g owoc
15.
KAŻDY OWOC MA W SOBIE COŚ WYJATKOWEGO, DLATEGO NAJWAŻNIEJSZYM JEST UROZMAICENIE.
I jeszcze jedna ważna sprawa:
OWOCE MUSZĄ BYĆ DOJRZAŁE

OWOC ŚWIEŻY
CZY SASZETKA?
16.







- co świeże
- co nieprzetworzone
- co mogę obejrzeć i ocenić jego jakość
- co leży w tubce rok, a może więcej,
- co pozbawione zostało błonnika i wielu cennych składników odżywczych,
- co zostało wyprodukowane z surowca być może drugiego gatunku, a nawet z odpadów.



O OWOCACH DLA TYCH,
KTÓRZY CHCĄ WIEDZIEC WIĘCEJ
17.

OWOCE BOGATE W WIT. C należą: owoce jagodowe i cytrusowe: porzeczki czarne, porzeczki czerwone, porzeczki białe, owoc kiwi, papaja, poziomki, truskawki, maliny, agrest, czarne jagody, borówka brusznica, żurawina, owoce cytrusowe: cytryna, grejpfrut, pomarańcza, mandarynka, także jeżyna
OWOCE BOGATE W β – KAROTEN to przede wszystkim brzoskwinia i morela
OWOCE tzw. INNE* to: ananasy, aronia, banan, berberys, czarny bez, czereśnie, daktyle, granaty, gruszka, jabłko, kawon, mango, melon, pigwa, rajskie jabłuszko, śliwka, wiśnia, winogrona, rodzynki.

GDY BOLI BRZUSZEK?
CZY WTEDY OWOCE TO DOBRY POMYSŁ?
18.

– malina,
– kiwi,
– porzeczka,
– winogrono (całe),
– avokado
– jagody, borówki
– agrest
– jabłko do gryzienia samodzielnego
– poziomki
– brzoskwinia
– wszystkie owoce twarde, np. gruszka
MLEKO Z PIERSI, KROWIE,
CZY MODYFIKOWANE?
19.
- Mleko z piersi – ideał nie do podrobienia – i to się człowiekowi nie uda nigdy. Bo mleko mamy żyje razem z dzieckiem, zmienia się w ciągu nawet dnia, godziny – wszystko, żeby najlepiej i najwłaściwiej służyć rosnącemu organizmowi młodego Człowieka.
- Mleko krowie.
- Mleko modyfikowane raczej dla dzieci, których rozwój jest pod obserwacją.


MLEKO, KTÓRE KUPIĆ?
JAK WYBRAĆ TO WŁAŚCIWE?
20.
Jeśli nie karmisz już piersią, albo chcesz przygotować kaszkę mleczną, budyń, czy zupę na mleku, to znaczy, że czas przygotować się do zakupu właściwego mleka.
Dziecku w wieku 1-3 lat powinno się podawać mleko:
- o zawartości 2,0-3,9% tłuszczu,
- świeże,
- o pełnym bogatym składzie (nie bez laktozy)!!
- pasteryzowane w niskich temperaturach,
- opakowane w nieprzeźroczystą butelkę,
- póki o ciemnym szkle ciężko marzyć, butelka musi być wykonana z bezpiecznego materiału, np. HDPE, tzw. [2] lub PP, tzw. [5],
- oczywiście produkt BIO, czyli mleko od krów, które najzwyczajniej na świecie są hodowane – zawsze mile widziane!

OBIAD
I danie - ZUPA KRUPNIK
21.
- bulion po gotowanym mięsie lub woda, około 200g
- kasza, jakaś cenna, proponuję jęczmienną lub gryczaną, 15g
- warzywa – włoszczyzna, czyli marchew, por, pietruszka, seler, 50g
- trochę “zieleniny”, czyli natka, jeśli mamy to lubczyk, koperek, szczypiorek
- świeże masełko, ale to dodamy dopiero do zupy na talerzu, 3g.
- Na gorący bulion (lub po prostu do wrzątku) wsypujemy kaszę. Gotujemy pod przykryciem około 15-20 minut.
- Wrzucamy starte na tarce o grubych oczkach lub pokrojone warzywa. Gotujemy około 15-20 minut.
- Dodajemy natkę, koperek, i inne delikatne zielone części roślin, ziół. Po upływie 2-3 minut zupa jest gotowa.
- Krupniczek przelewamy do miseczki, dodajemy pół łyżeczki masła (tzw. ekstra).

ZBIERAM POWOLI SKŁADNIKI NA II DANIE.
ZACZYNAM OD MIĘSA
22.



- zaburzeniami obwodowego układu nerwowego:
- niewydolnością krążenia:
- zaburzeniami trawienia:
- przy dużych niedoborach – groźna choroba beri-beri

- współuczestniczy w funkcjonowaniu układu nerwowego,
- wspomaga pracę układu sercowo-naczyniowego,
- wpływa na prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego,
- ma właściwości antyoksydacyjne (chroni przed nowotworami).


MIĘSO,
CZY ONO JEST W OGÓLE POTRZEBNE?
23.
TO WITAMINA B12 I ŻELAZO HEMOWE



WĘDLINA,
CZY TO WŁAŚCIWY ZAMIENNIK MIĘSA?
24.
- Artykuły wędliniarskie produkuje się z mięsa wędzonego, a dlaczego jest to wysoce niebezpieczne pisałam już w poście: https://www.facebook.com/dietetyk…/posts/923075131432261
- Tradycyjne wędliny konserwowane są azotanami, które pod wpływem temperatury powstałej przy wędzeniu, ale też potem w domu, kiedy np. robimy jajka na szynce
przekształcają się w Nitrozoaminy. Są to substancje o silnym działaniu mutagennym, neum- i nefrotoksycznym, teratogennym i rakotwórczym.
- Podczas konsultacji z najznamienitszym ekspertem w dziedzinie żywienia dzieci, prof. nadzw. dr hab. Halina Weker zasugerowała mi aby nie podawać dzieciom nawet wędliny, która w składzie nie ma wymienionej substancji konserwującej. Jak dotąd żaden producent nie zdecydował się na przeprowadzenie do końca badań, które miałyby potwierdzić brak tej szkodliwej substancji w jego wyrobach. Poza tym zawsze pozostaje problem wcześniejszego wędzenia mięsa.
- Dodatkowo…, te folie, pakowanie w atmosferze gazów ochronnych…. – po co???



ŚNIADANIE II
100g owocu
15.
KAŻDY OWOC MA W SOBIE COŚ WYJATKOWEGO, DLATEGO NAJWAŻNIEJSZYM JEST UROZMAICENIE.

ŚNIADANIE II
100g owocu
15.
KAŻDY OWOC MA W SOBIE COŚ WYJATKOWEGO, DLATEGO NAJWAŻNIEJSZYM JEST UROZMAICENIE.

ŚNIADANIE II
100g owocu
15.
KAŻDY OWOC MA W SOBIE COŚ WYJATKOWEGO, DLATEGO NAJWAŻNIEJSZYM JEST UROZMAICENIE.

ŚNIADANIE II
100g owocu
15.
KAŻDY OWOC MA W SOBIE COŚ WYJATKOWEGO, DLATEGO NAJWAŻNIEJSZYM JEST UROZMAICENIE.

ŻYWIENIE ZBIOROWE W ŚWIETLE BADAŃ
WYPADA LEPIEJ NIŻ DOMOWE.
To smutne.
3.
Wszystko przez to, że w placówkach, takich jak: szpitale, domy dziecka, i innych tworzy się jadłospisy dekadowe, po prostu układa się Plany żywieniowe. Pozwala to uniknąć wielu błędów. Nie może być tak, żeby dzieci wychowywane poza domem miały korzystniej zbilansowaną dietę niż dzieci pozostające pod czułą domową opieką. I tu, i tu, dieta powinna być możliwie najlepiej opracowana, wyliczona i zaproponowana dziecku.


Literatura: [8], [9], [12], [13]
ŻYWIENIE ZBIOROWE W ŚWIETLE BADAŃ
WYPADA LEPIEJ NIŻ DOMOWE.
To smutne.
3.
Wszystko przez to, że w placówkach, takich jak: szpitale, domy dziecka, i innych tworzy się jadłospisy dekadowe, po prostu układa się Plany żywieniowe. Pozwala to uniknąć wielu błędów. Nie może być tak, żeby dzieci wychowywane poza domem miały korzystniej zbilansowaną dietę niż dzieci pozostające pod czułą domową opieką. I tu, i tu, dieta powinna być możliwie najlepiej opracowana, wyliczona i zaproponowana dziecku.


Literatura: [8], [9], [12], [13]
ŻYWIENIE ZBIOROWE W ŚWIETLE BADAŃ
WYPADA LEPIEJ NIŻ DOMOWE.
To smutne.
3.
Wszystko przez to, że w placówkach, takich jak: szpitale, domy dziecka, i innych tworzy się jadłospisy dekadowe, po prostu układa się Plany żywieniowe. Pozwala to uniknąć wielu błędów. Nie może być tak, żeby dzieci wychowywane poza domem miały korzystniej zbilansowaną dietę niż dzieci pozostające pod czułą domową opieką. I tu, i tu, dieta powinna być możliwie najlepiej opracowana, wyliczona i zaproponowana dziecku.


Literatura: [8], [9], [12], [13]
Masz pytania dotyczące żywienia Twojego dziecka? Porozmawiaj bezpłatnie ze specjalistą ds. żywienia i żywności. Telefon: 608-202-240
Adiel.pl jest platformą internetową, która umożliwia Użytkownikom skorzystanie z usług o charakterze medycznym świadczonych przez Profesjonalistów. Dzięki korzystaniu z adiel.pl Użytkownicy mogą uzyskać od Specjalistów porady pozwalające na wprowadzenie i przestrzeganie zasad zbilansowanego i zdrowego odżywiania. Usługi świadczone przez nas nie zastępują konsultacji z lekarzem i właściwych badań diagnostycznych oraz nie mogą być traktowane jako podstawa do stosowania jakichkolwiek produktów leczniczych czy metod terapii i leczenia.