Rozszerzanie Diety
Niemowląt Karmionych Piersią
MIESIĄCE 9-ty i 10-ty
w 9-tym m.ż. niemowlę ma skończone 8 m-cy,
w 10-tym m.ż. ma za sobą 9 miesięcy
- Informacje ogóle
- Wprowadzamy GRUDKI – 9. m.ż.
- Wprowadzamy GLUTEN – 10. m.ż.
Wszystkie poniższe wskazówki są jedynie ogólnymi zaleceniami.
O TYM ZAWSZE WARTO PAMIĘTAĆ
Wielu Rodziców ma wrażenie, że na talerzu niemowlęcia panuje nuda. Nic bardziej mylnego. Jeśli podążacie Mili Państwo proponowaną tu na stronie drogą, to zapewniamy, że pokarm, który dziecko otrzymuje jest bardzo bogaty asortymentowo, co pozwala niemowlęciu rozwijać się niezwykle intensywnie.
Pamiętajmy, że im składniki diety są wyższego gatunku, im skład dania i metody przyrządzenia posiłku są prostsze, tym rozwój będzie przebiegał intensywniej, bez zaburzeń i bez konieczności walki organizmu dziecka ze skutkami niewłaściwego żywienia.
DLATEGO:
- W dalszym ciągu podawaj produkty z certyfikatem Bio (lub z własnej uprawy/hodowli).
Wciąż nie w pełni dojrzały układ odpornościowy Twojego Dziecka, nie zapewnia mu skutecznej ochrony przed czynnikami szkodliwymi, czytaj więcej.
- Zdrowo przyrządzaj posiłki. Nie smaż. Nie piecz.
Najlepszą techniką obróbki kulinarnej jest gotowanie, które nie niszczy produktu, ułatwia jego przyswajalność. Gofry, placuszki zostaw na później, czytaj więcej.
- NIE PODAWAJ DZIECKU NIEWŁAŚCIWYCH PRODUKTÓW:
Pamiętaj, co to znaczy rozszerzanie diety niemowląt – przeczytaj post. Nie wprowadzaj do diety dziecka produktów przetworzonych, bądź z racji na ich skład i pochodzenie zupełnie zbędnych w żywieniu niemowlęcia, a nawet niebezpiecznych dla dziecka. Oto niektóre z nich:
- napoje roślinne, np. migdałowe, ryżowe, owsiane;
- tzw. jogurty Vege, TUTAJ
- mleczko kokosowe, przetwory z kokosa, TUTAJ
- masło orzechowe (chyba, że mieszkasz poza Polską), TUTAJ
- mleko krowie, kozie i inne, sery, jogurty, i in. przetwory mleczne, TUTAJ
- oleje i oliwa rafinowana, TUTAJ. Przemyśl, czy w ogóle chcesz wprowadzić oleje do diety Twojego niemowlęcia – przeczytaj treści na stronie TUTAJ
Pamiętaj, że żołądek Twojego dziecka ma określoną pojemność. Jeśli dziecko w tym wieku spożyje danie małowartościowe, to nie zje tego, co do prawidłowego rozwoju jest mu najbardziej potrzebne. Nie starczy mu ani apetytu, ani miejsca w żołądku.
CO NOWEGO W 9-tym i 10-tym m.ż.
- Niemowlę w ciągu ostatnich dwóch miesięcy poznało smak wielu wartościowych produktów. Teraz przyszedł czas na próbę rozszerzenia asortymentu konsystencji, dlatego w 9 m.ż. dziecka zaproponujemy Państwu przygotowywanie dań obiadowych w postaci miękkich grudek.
- Spróbujemy zachęcić Państwa do przygotowania wygodnej w użyciu mieszanki najlepszych mięs.
- W menu niemowlęcia pojawi się zboże glutenowe, pszenica. Z nowych warzyw i owoców proponujemy Rodzicom rozszerzenie diety o następujące NOWE produkty:
W 9. m.ż.:
- Jarmuż (gotujemy dla niemowląt, jak każde inne warzywo);
- Mango (tylko, jeśli Rodzic ma dostęp do produktu Bio świeżego lub mrożonego (np. takiego, jak tutaj)
W 10. m.ż.:
- Maliny jako niewielki dodatek do dania zbożowego;
- Kalarepka w formie niewielkiego dodatku do dania obiadowego
Oba produkty należą do grupy bogato – błonnikowych.
MENU na 9 i 10 m.ż.
Zanim poruszymy temat, chcemy podkreślić, że podane niżej ilości produktów, wielkości porcji są średnią jaką zjada dziecko w danym wieku, są wartościami przybliżonymi, nienakazanymi obligatoryjnie w żadnej aktualnej literaturze.
Jeśli niemowlę wykazuje duży apetyt, należy zwiększyć w posiłku udział warzyw, mąki, ewentualnie owoców. Z kolei w przypadku odmowy spożycia posiłku, trzeba ponownie zaproponować go niemowlęciu w ciągu dnia pamiętając o zasadach bezpiecznego przechowywania dań (TUTAJ).
Średnia ilość PRODUKTÓW uzupełniających
Ilości produktów, na bazie których Rodzic przygotowuje posiłki niemowlęciu w 9-tym i w 10-tym m.ż. kształtują się mniej więcej w takich zakresach:
 | ok. 20 g mięsa /dobę |
 | ok. 80-130 g warzyw /dobę |
 | ok. 10-20 g zbóż /dobę |
 | ok. 50-150 g owoców /dobę |
 | ok. 40 g tłustej ryby /tydzień |
 | ok. 2 szt. /tydzień |
Zarówno w 9., jak i 10. m.ż. niemowlęta najczęściej zjadają dwa posiłki oparte o produkty inne niż mleko.
Jeden z nich przygotowany jest z ok. 20g mięsa oraz 80-130g warzyw;
Drugi najczęściej powstaje z około 10-20g mąki lub drobno zmielonego ziarna zbóż ugotowanych na wodzie oraz 50-100 g (czasem 150g) owoców.
Jajko oraz tłusta ryba najczęściej są dodatkami do wymienionych posiłków bądź tworzą osobne, niewielkie danie. Jeśli Rodzic proponuje dziecku posiłek zbożowy w formie “wytrawnej”, to owoc najczęściej podawany jest w postaci przekąski lub “deseru” po obiedzie.
Czy wiesz, że kiedy Rodzic decyduje się na dodanie gotowanego jaja (np. 4x w tyg. po 1/2szt.) bądź ryby (np. 2x w tyg. po 20g) do dania zbożowego, to podnosi w ten sposób wartość odżywczą tego posiłku, poprzez zwiększenie możliwości biologicznego wykorzystania białka. To niezwykle cenne działanie, podobne do podania zaraz po posiłku zbożowym Mamowego Mleka.
Wielkość porcji
W zależności od ilości użytych składników, ale też w zależności od użytej do przyrządzenia dania wody, otrzymujemy posiłki o różnej objętości. Trudno więc podać konkretną propozycję.
- W 9. m.ż. najczęściej Rodzic przygotowując danie z udziałem ok. 20g mięsa, 80-100g warzyw oraz odrobiny wody dla uzyskania odpowiedniej konsystencji otrzymuje porcję około 150g. Podobnie w przypadku dania zbożowego z dodatkiem owoców.
- W 10 m.ż. niemowlęta najczęściej zjadają nieco większe porcje. Warto więc do przyrządzenia dania obiadowego użyć nieco więcej warzyw, np. 100-130g, a danie zbożowe powiększyć przez dodatek i składnika zbożowego, i owocu. W ten sposób powstają dwa posiłki o średniej gramaturze około 180g.
Drobny dodatek cząstki jaja, bądź ryby nie wpływa znacząco na objętość dania.
PODSUMOWUJĄC
Najczęściej w dziewiątym i dziesiątym miesiącu życia niemowlęta zjadają 2 posiłki.
- Mięsno – warzywny
- Zbożowo – owocowy
Każdy z nich waży ok. 150g, a w 10 m.ż. ok. 180g.
Bywa, że posiłki rozłożone są na kilka karmień
Wspaniale, jeśli przewidziane w menu jajka oraz ryba stanowią dodatek do dania zbożowego
Zależnie od łaknienia i zapotrzebowania dziecka występują różnice w objętości lub liczbie posiłków.
MLEKO
Wciąż niewątpliwie największy udział w menu niemowlęcia ma Mamowe Mleko. Niemowlę wypija go około 700-750ml, przyjmuje się, że jest to około 8 karmień piersią.
GRUDKI - PRÓBA WPROWADZENIA NA STAŁE
Ogromnie zależy nam, żebyście Państwo zwrócili uwagę na fakt, że celem nie jest zamiana, tylko ROZSZERZENIE różnorodności konsystencji posiłków. Nie dążymy do tego, aby wszystkie posiłki miały konsystencję grudek, a potem kawałków. W menu powinny współistnieć wszystkie faktury dań. Chcemy, żeby roczne dziecko potrafiło pić mleko, wodę, jeść puree, zupy-krem, grudki, żuć cząstki, odgryzać i żuć kawałki. Szczegółowo na ten temat piszemy tutaj.
W proponowanych przez nas schematach, we wcześniejszych tygodniach pojawiały się już posiłki, które można uznać za prekursorów nowej struktury. W 5. tygodniu rozszerzania diety proponowaliśmy niemowlęciu kaszkę z mięciutką kosteczką uparowanego jabłuszka, zaraz potem wkroczył rozgnieciony widelcem banan, dojrzały pomidor pokrojony w kostkę, roztarty widelcem pstrąg z ziemniakiem, a w 8m.ż. proponowaliśmy cząstki jabłka lub arbuza podane w gazie.
Okolice 10 m.ż. to czas, w którym niemowlęta najczęściej są gotowe na nowe konsystencje. Warto więc pierwsze próby podjąć już TERAZ, w 9m.ż..
Nasza propozycja przewiduje wprowadzenie na stałe grudek do dania obiadowego (rozgniecione widelcem miękkie, ugotowane warzywa, ryba, mięso, czasem kasza, czy jajka). Oczywiście tylko wtedy, kiedy niemowlę wyrazi zgodę i aprobatę. Pamiętajmy, że mamy jeszcze czas.
Warto wiedzieć, że wprowadzenie takiej zmiany łączy się z trudnościami dla obu stron.
Dla niemowlęcia grudki oznaczają coś nowego, trudniejszego, niekoniecznie sprawiającego przyjemność. Często taka forma dania możliwa jest do zaakceptowania dopiero w okolicach 10-11 m.ż.
Od Rodziców nowa konsystencja wymaga więcej cierpliwości i czasu przeznaczonego na posiłek. Związane jest to z dłuższym żuciem pokarmu, dłuższym przebywaniem każdej małej porcyjki w jamie ustnej dziecka.
JAK PRZYRZĄDZIĆ OBIAD W POSTACI GRUDEK
Przygotowanie dania, o strukturze grudek byłoby prostym zabiegiem, gdyby nie problem z odpowiednim rozdrobnieniem mięsa.
Ugotowane do miękkości warzywa, również pstrąga, jajo wystarczy rozgnieść widelcem, a dla uzyskania odpowiedniej konsystencji dodać odrobinę wody lub wywaru. Inaczej jednak sprawa ma się z mięsem. Te rodzaje mięs, które stosowane są w żywieniu niemowląt pochodzą z najwartościowszych elementów tusz zwierząt. Sprawia to, że są chude, suche, trudne do spożycia przez niemowlę nie tylko w postaci kawałka, ale też w formie grudki.
W związku z tym proponujemy dwa rozwiązania:
Pierwszy sposób:
Mięso blendujemy
Po ugotowaniu wszystkich składników dania, odkładamy warzywa, a ugotowaną porcję mięsa blendujemy do gładkiego puree poprzez połączenie go z wodą (ewentualnie częścią warzyw). Uzyskane puree łączymy z kawałkami warzyw i całość rozgniatamy widelcem doprowadzając do lekkiej, jednorodnej konsystencji.
Drugi sposób:
Mięso wcześniej mielimy
Zamrożoną lub świeżą porcję zmielonego mięsa lub pulpecik gotujemy wraz z warzywami. Warzywa muszą być miękkie, stąd czas gotowania wszystkich produktów to około 25-30minut. Następnie składniki posiłku doprowadzamy za pomocą widelca do jednolitej, grudkowatej, ale miękkiej faktury. Zazwyczaj koniecznym dla przygotowania dania jest dodatek wody lub wywaru.
Pamiętajmy!
Dania dla niemowląt, też te o strukturze grudek powinny być miękkie, nawodnione, powinny w konsystencji przypominać nasze, dorosłych risotto lub kaszotto.
MIXY MIĘS
Niezwykle wartościowe dla dziecka, bardzo wygodne dla Rodziców.
Na tym etapie rozszerzania diety, niemowlę zna już wiele rodzajów wartościowych mięs. Dla ułatwienia przyrządzania potraw z udziałem różnych gatunków mięs zamkniętych w małej porcji, proponujemy wykonanie własnego mięsa mielonego. Otrzymaną masę można poporcjować i zamrozić, bądź też przygotować z niej pulpeciki. Temat podjęliśmy przy okazji omawiania zakupów, TUTAJ.
Jeszcze lepszą i wygodniejszą dla niemowlęcia jest forma PULPECIKÓW. Mięso wymieszane z mąką, wodą, jajem staje się puszyste, miękkie, łatwe do spożycia nie tylko jako składnik grudek, ale też w całości, już teraz bądź w przyszłości podane do rączki.
PAMIĘTAJCIE Drodzy Rodzice, że pulpecik nie jest zbudowany z samego mięsa, stąd żeby dostarczyć np. 20g mięsa, należy podać niemowlęciu ok. 30g produktu.
PULPECIKI- SPOSÓB PRZYGOTOWANIA
Niewątpliwie przygotowanie tego rodzaju dania jest pracochłonne. Jednak raz włożona praca skutkuje dużą wygodą, którą Rodzic może cieszyć się nawet 2-3 miesiące. Każdego dnia wystarczy wyjąć z zamrażarki pulpecika, położyć go wraz z warzywami na parę po to, żeby po 20-25 minutach* cieszyć się pełnowartościowym daniem.
*Czas 20-25 minut wystarczy na rozmrożenie i ugotowanie tak małej porcji mięsa.
10 MIESIĄC ŻYCIA
ok. 41-44 t.ż. dziecka (skończone 9 miesięcy)
GLUTEN
WIEDZA NA DZIŚ
Zarówno Polskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci (PTGHiŻDz) 2020, jak i Europejskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci (ESPGHAN) zgodnie rekomendują włączenie glutenu do menu niemowlęcia w pierwszym roku życia. W obu aktualnych dokumentach podkreśla się, że w pierwszych tygodniach od wprowadzenia do diety niemowlęcia glutenu należy unikać dużych jego dawek. Niestety na podstawie dostępnych danych wciąż nie można określić jego optymalnej ilości. Arbitralnie za małą ilość uznano 1/10 kromki chleba, co odpowiada ok. 2g mąki. Natomiast za dużą ilość glutenu (w czasie wprowadzania glutenu) uznano 1/2 kromki chleba, co odpowiada 10g mąki. Więcej na temat drogi glutenu na stół niemowlęcia piszemy TUTAJ.
PRZYKŁADOWY SCHEMAT WPROWADZANIA GLUTENU DO DIETY NIEMOWLĘCIA
Zanim rozpoczniesz przygodę z glutenem zaopatrz się w:
- Kaszę jęczmienną Bio oraz
- Mąkę pszenną Bio (typ 620-650). Na przykład orkisz lub płaskurka.
Część kaszy jęczmiennej, np. około 100g zmiel na mąkę. Reszta kaszy przyda się do tworzenia posiłków w 11 i 12 m.ż..
TYDZIEŃ PIERWSZY
Przygotowując danie zbożowe użyj nieco mniej stosowanej do tej pory mąki/kaszki bezglutenowej.
W to miejsce dodaj pół łyżeczki (ok. 2 g) mąki jęczmiennej (otrzymanej przez zmielenie kaszy jęczmiennej lub kupionej gotowej mąki z jęczmienia).
TYDZIEŃ DRUGI
Zwiększ w daniu udział mąki jęczmiennej do jednej płaskiej łyżeczki (4-5 g).
TYDZIEŃ TRZECI
Zamień mąkę jęczmienną mąką pszenną (orkiszową lub z płaskurki). Ilość nie ulega zmianie. Wciąż jest to tylko dodatek w postaci jednej płaskiej łyżeczki (4-5 g) do mąk bezglutenowych, które stanowią bazę posiłku zbożowego.
TYDZIEŃ CZWARTY
Proponuję dodatek do mąk bezglutenowych łyżeczki miksu mąk jęczmiennej + orkiszowej.
Które zboża glutenowe są wartościowe
Wiecie zapewne Państwo, że najważniejszym w żywieniu jest urozmaicenie. Ale wiecie też, że jak w każdej grupie produktów spożywczych, tak i wśród zbóż glutenowych wyróżnić można te gatunki, które odznaczają się niezwykle wysoką wartością odżywczą. Niezaprzeczalnie należą do nich jęczmień, owies, ale też pełnoziarnista pszenica, zwłaszcza z pradawnych odmian oraz żyto. Wartość odżywcza produktów zbożowych jest ściśle uzależniona od stopnia ich oczyszczenia i stopnia przetworzenia. O tym, które produkty zbożowe glutenowe warto zakupić, pisaliśmy w zakładce Zakupy, TUTAJ.
Wartość odżywcza ziaren wybranych zbóż glutenowych lub produktów z nich otrzymanych. Podobna tabela dot. zbóż bezglutenowych TUTAJ
Warto jendak wiedzieć, że:
Pszenica jest wygodnym technologicznie składnikiem wielu dań, które zapewne pojawią się w diecie roczniaka i dziecka w drugim roku życia. Trudno przygotować kluseczki, pyzy, chałeczki drożdżowe, chleb, czy bułeczki bez mąki pszennej (orkisz, płaskurka, samopsza, czy zwykła pszenica). Dlatego proponujemy, aby Rodzic nie skupiał się na dostarczaniu niemowlęciu pszenicy, nawet w postaci kaszy manny pełnoziarnistej. Ten rodzaj zboża sam “wejdzie” do menu, nie trzeba o niego zabiegać.
Warto natomiast dbać o to, aby pod koniec pierwszego, ale też w drugim roku życia, śniadania dziecka opierały się głównie o ziarno z amarantusa, kasze z gryki, prosa, owsa i jęczmienia. Są to produkty najbardziej wartościowe, nieprzetworzone, dostarczające maksymalnych ilości odżywczych składników pokarmowych. W połączeniu z warzywem (lub owocem) oraz mlekiem mamy (lub źródłem białka zwierzęcego, np. mięsem, rybą, w przyszłości żółtkiem jaja) stanowią najlepszy rodzaj dania dla dynamicznie rozwijającego się organizmu.
ZAPRASZAMY CIĘ RÓWNIEŻ
DO INNYCH TREŚCI:
Adiel.pl jest platformą internetową, która umożliwia Użytkownikom skorzystanie z usług o charakterze medycznym świadczonych przez specjalistów w dziedzinie. Dzięki korzystaniu z adiel.pl Użytkownicy mogą uzyskać porady pozwalające na wprowadzenie i przestrzeganie zasad zbilansowanego i zdrowego odżywiania. Usługi świadczone przez nas nie zastępują konsultacji z lekarzem i właściwych badań diagnostycznych oraz nie mogą być traktowane jako podstawa do stosowania jakichkolwiek produktów leczniczych czy metod terapii i leczenia.