Rozszerzanie Diety
Niemowląt Karmionych Piersią
CZWARTY TYDZIEŃ
ok. 28 t.ż. dziecka
Wprowadzamy ZBOŻA
Wszystkie poniższe wskazówki są jedynie ogólnymi zaleceniami.
CO NOWEGO W TYM TYGODNIU?
- Czwarty tydzień rozszerzania diety, to kilka drobnych kroków w stronę nowego ważnego produktu spożywczego, jakimi są ZBOŻA. Pierwsze z nich proponujemy niemowlęciu w postaci niewielkiego dodatku do dania warzywno-mięsnego.
- Asortyment mięs zostanie poszerzony o niezwykle wartościowy gatunek mięsa, którym jest polędwica wołowa.
- W proponowanym przez nas menu pojawiają się następujące NOWE PRODUKTY:
- Mąka z amarantusa,
- Mąka gryczana,
- Buraczek.
- Polędwica wołowa.
Jeśli masz kłopot z zakupem polędwicy wołowej, może uda Ci się kupić np. cielęcinę, gęś, kaczkę lub jagnięcinę. W razie problemów z dostępnością tych gatunków mięs, wróć do mięsa z królika.
Zawsze możesz wprowadzać zmiany do naszych propozycji. Pamiętaj, aby dbać o jakość produktów. Ważnym jest też urozmaicenie asortymentowe, bo tylko ono jest gwarantem właściwego odżywienia organizmu.
PRZYKŁADOWY SCHEMAT ŻYWIENIA
W CZWARTYM TYGODNIU ROZSZERZANIA DIETY
Zadbaj o to, aby poniższe składniki posiłków oznaczone były symbolem BIO (pochodziły z kontrolowanych upraw i hodowli).
DZIEŃ 1.
POLĘDWICA WOŁOWA (ok. 15g) ziemniak, inne znane warzywa, np. dynia i seler naciowy
DZIEŃ 2.
Polędwica wołowa (ok. 15g), ziemniak, BURACZEK, inne znane warzywa, np. cukinia
DZIEŃ 3.
Polędwica wołowa (ok. 15g), ziemniak, buraczek, plus np. pietruszka, marchewka
DZIEŃ 4.
Polędwica wołowa (ok. 15g), MĄKA Z AMARANTUSA, plus np. dynia, cukinia, brokuł
DZIEŃ 5.
Pstrąg Bio (ok. 15g), mąka z amarantusa, znane warzywa, np. buraczek, pietruszka, seler naciowy
DZIEŃ 6.
Pstrąg Bio (ok. 15g), ziemniak, MĄKA GRYCZANA, znane warzywa, np. brokuł, cukinia, marchew
DZIEŃ 7.
Polędwica wołowa (ok. 15g), mąka gryczana, plus np. pietruszka, dynia, seler naciowy
Ilość warzyw, mięsa tworzących posiłek niemowlęcia wkraczającego w 7 m.ż. najczęściej wygląda podobnie, jak w 2-3 tygodniu rozszerzania diety (TUTAJ).
Jeżeli przygotujesz danie zgodnie z naszą poniższą propozycją, to dotychczasowa porcja wzrośnie o ilość dodanej kaszki, i wyniesie około 90-120 ml. Jeśli niemowlę niechętnie spożywa posiłki uzupełniające, podziel przygotowane danie na dwie porcje. Jedną z nich podaj np. w porze dopołudniowej, drugą w okolicach pory obiadowej. Będzie to świetne przygotowanie do następnych tygodni, w których do menu wkroczy na stałe drugi posiłek.
Pamiętaj, nie podawaj posiłku późnym wieczorem. Rodzic musi mieć możliwość obserwacji dziecka i ewentualnej szybkiej reakcji w przypadku jakichkolwiek problemów dotyczących tolerancji danego produktu.
DLACZEGO PRODUKTY ZBOŻOWE SĄ TAK WAŻNE W DIECIE CZŁOWIEKA?
Wszystko dlatego, że mąki, kasze, w przyszłości pieczywo, makarony, kluseczki lane i inne smaczne dania przygotowane na bazie mąk bogate są w:
- węglowodany złożone (materiał energetyczny),
- błonnik (odpowiedzialny za motorykę jelit, wiązanie wody i in.)
- witaminy z gr. B (odpowiedzialne przede wszystkim za rozwój układu nerwowego),
- składniki mineralne, takie jak: żelazo niehemowe, miedź, magnez, cynk, oraz potas i fosfor.
JAKIE ZBOŻA DLA NIEMOWLĘCIA?
Ze względu na ryzyko rozwoju autoimmunizacji celiakalnej lub celiakii przyjęto w żywieniu niemowląt podział zbóż na glutenowe i bezglutenowe.
Zboża zawierające w swoim składzie białko-gluten budzą wiele pełnego podstaw niepokoju zarówno w świecie nauki, jak i wśród Rodziców. Zgodnie z aktualnym stanowiskiem EFSA (2019) oraz PTGHiŻDz (2021) gluten w małych ilościach należy wprowadzić do diety dzieci do końca 1 r.ż..
Zboża, w składzie których NIE występuje gluten są zazwyczaj bardzo dobrze tolerowane przez tzw. wrażliwe grupy populacyjne, w tym niemowlęta. Dodatkowym ich atutem jest wysoka wartość odżywcza. Często wyższa niż zbóż glutenowych.
Ponieważ wczesne włączenie do menu dziecka glutenu nie przynosi organizmowi żadnych korzyści, a jedyne z czym się łączy to ryzyko nietolerancji, nasz schemat żywienia niemowląt przewiduje włączenie zbóż glutenowych nie szybciej niż w 10 miesiącu życia. Nasza propozycja jest zgodna z zaleceniami Panelu Ekspertów, który podaje dość szeroki zakres czasowy prawidłowego wprowadzenia do diety słabiej tolerowanych zbóż.
Podsumowując: Zboża, których białko nie zawiera glutenu są bezpiecznym, ogromnie wartościowym produktem, bardzo potrzebnym dla rozwoju niemowlęcia, stąd każdego dnia w menu dziecka będzie pojawiało się danie zawierające tę grupę produktów.
Które ZBOŻA BEZGLUTENOWE SĄ NAJWARTOŚCIOWSZE?
Jak w każdej grupie produktów spożywczych, tak i wśród zbóż bezglutenowych wyróżnić można te gatunki, które odznaczają się niezwykle wysoką wartością odżywczą. Niezaprzeczalnie należą do nich amarantus, gryka, proso.
Wartość odżywcza ziaren wybranych zbóż bezglutenowych lub produktów z nich otrzymanych. Podobna tabela dot. zbóż glutenowych TUTAJ
Powyższa tabela zdecydowanie promuje:
- produkty z amarantusa
- gryki
- prosa
Natomiast bardzo słabo prezentują się :
- skrobia kukurydziana
- oraz mąka ziemniaczana
CO Z OWSEM, CZEMU NIE RYŻ I KOMOSA?
Owies
Wśród wymienionych bezglutenowych zbóż nie wymieniłam owsa. Mimo, że zboże to nie zawiera w swoim białku glutenu, to zwykły owies jest silnie zanieczyszczony glutenem już na polu (samosiejki innych zbóż) oraz w procesie przetwarzania, dlatego powszechnie uznany jest za zboże glutenowe.
Ryż
Ponieważ ryż (również ten przeznaczonym do produkcji żywności dla niemowląt i małych dzieci) może zawierać bardzo duże ilości arsenu nieorganicznego, Europejskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci (ESPGHAN) już w roku 2015 wydało zalecenie, aby wycofać go z żywienia niemowląt. Arsen nieorganiczny ma potencjalne działanie karcynogenne. Ryż zawiera dużo tego pierwiastka, ponieważ w fazie wzrostu szybciej wchłania arsen niż inne zboża (więcej TUTAJ).
Dodam, że dokumenty wszystkich ośrodków naukowych zajmujących się żywieniem dzieci wskazują również na konieczność wyeliminowania z diety dzieci płynnych preparatów ryżowych, tzw. “Napojów roślinnych” na bazie ryżu.
Komosa ryżowa (Quinoa)
Mimo wysokich wartości odżywczych nie jest zalecana dla niemowląt. Powodem jest saponina (związek w większych stężeniach jest toksyczny), która występuje w komosie w dużych ilościach.
W fachowej literaturze nie ma dokładnych wytycznych, które regulowałyby ilość spożywanych w ciągu doby zbóż. Wiemy jedynie, że proponowany przez panel Ekspertów schemat żywienia dziecka w wieku 13 m.ż. przewiduje w dziennej racji pokarmowej około 50g mąk, kasz, i in. produktów zbożowych. Biorąc pod uwagę te dane oraz opierając się na ogólnej wiedzy dotyczącej żywienia niemowląt w naszych schematach przewidujemy udział zbóż w codziennym menu, w następujących ilościach:
| 6 – 7 m.ż. | 4-10 g/dobę |
| 8 m.ż. | 8-15 g/dobę |
| 9 – 10 m.ż. | 10-20 g/dobę |
| 11 – 12 m.ż. | 20-45 g/dobę |
Nie bez znaczenia jest fakt, że pierwsze dania zbożowe oparte są o mąkę. Taka forma produktu otrzymanego z ziarna jest lekkostrawna, a przez to łatwiej przyswajalna dla organizmu niemowlęcia. Grube kasze, np. gryczana są ciężkostrawne, i nawet dla organizmów niektórych dorosłych osób są dużym wyzwaniem. Stąd początkowo podajemy niemowlęciu dania oparte o mąkę. Typowe kasze, zawsze dokładnie rozgotowane, pojawiają się dopiero w późniejszych miesiącach życia, w naszych schematach w okolicach 10-11m.ż..
7-9 m-c -> mąki, drobne kasze gotowane na wodzie, podane z owocem / warzywem lub dodane np. do zupki;
10-12 m-c -> jak wyżej lub dobrze rozgotowane, rozklejone kasze; w przypadku amarantusa rozgotowane – ziarno.
Pamiętaj! Nigdy nie podawaj dziecku mąki, kaszek niegotowanych, surowych.
Dużo zamieszania powoduje stosowanie nazwy “KASZKA” dla różnych produktów.
Kaszką nazywamy danie, które powstaje poprzez ugotowanie produktu zbożowego. Również w sklepach na półce oferuje się nam kaszki. Czasem jest to zwyczajnie mąka, czasem trochę grubiej niż mąka zmielone ziarno (np. kaszka manna), czasem są to pomieszane cząstki ziaren z mąką, jak w przypadku kaszek Bio-Babalskich.
Dodatkowo w handlu znaleźć można kaszki, które są produktem złożonym z mąki, mleka modyfikowanego, czasem nawet leków/suplemantów, bywa że z liofilizowanymi dodatkami smakowymi.
Dla lepszego zrozumienia się, lepszej komunikacji miedzy nami a Rodzicami, we wszystkich opracowaniach będziemy posługiwali się nazewnictwem odzwierciedlającym faktyczny produkt. Stąd w następnych rozdziałach piszemy o mące, kaszy, jako o czystych, prostych produktach otrzymanych przez zmielenie w różnym stopniu ziarna zboża. Kaszka w naszym przypadku będzie oznaczała gotowe danie (posiłek) do spożycia, otrzymany przez ugotowanie mąk lub kasz na wodzie.
Jak nie pogubić się podczas zakupów, na jakie słowa zwrócić uwagę oglądając etykietę piszemy na osobnej stronie. Zawarliśmy tam również propozycje konkretnych produktów spożywczych, w naszej ocenie, aktualnie jednych z najlepszych na polskim rynku.
ZAPRASZAMY CIĘ RÓWNIEŻ
DO INNYCH TREŚCI:
Adiel.pl jest platformą internetową, która umożliwia Użytkownikom skorzystanie z usług o charakterze medycznym świadczonych przez specjalistów w dziedzinie. Dzięki korzystaniu z adiel.pl Użytkownicy mogą uzyskać porady pozwalające na wprowadzenie i przestrzeganie zasad zbilansowanego i zdrowego odżywiania. Usługi świadczone przez nas nie zastępują konsultacji z lekarzem i właściwych badań diagnostycznych oraz nie mogą być traktowane jako podstawa do stosowania jakichkolwiek produktów leczniczych czy metod terapii i leczenia.