PRZYKŁADOWY JADŁOSPIS
niemowląt 9-12 m.ż.

ŚNIADANIE I

Kaszka lub mąka gotowana na wodzie z dodatkiem owoców lub warzyw.

W pobliżu posiłku karmienie piersią**.

 

SKŁADNIKI:

  • mąki, kasze ze zbóż wysokowartościowych, np. z amarantusa, gryczana, jaglana, owsiana, pszenna, żytnia…
  • owoce Bio dostępne w handlu
  • warzywa Bio, np. gotowany starty buraczek, posiekany świeży pomidor, starty surowy ogórek, gotowana marchewka pokrojona w kosteczkę, małe różyczki brokułu, kalafiora, rozdrobniona fasolka szparagowa (w zależności od dostępności produktów z kontrolowanych upraw)

WIELKOŚĆ PORCJI*:

  • ok. 15g-20 mąki lub kaszki + około 150g wody + 50g warzyw lub owoców utworzy około 200-220g dania.

Czy wiesz, że zboża są nieocenionym źródłem witamin z grupy B? Witaminy te odpowiedzialne są m.in. za rozwój układu nerwowego. Mąki, kasze są też dostawcą materiału energetycznego koniecznego dla pracy wszystkich narządów wewnętrznych, organów, jednym słowem gwarantują normalne funkcjonowanie organizmu.

Czy wiesz, że to właśnie odpowiedni rodzaj kasz sprzyja prawidłowym wypróżnieniom. Rodzice często obwiniają kaszki za problemy z pasażem jelit, nazywając je „zapychaczami”. Nie jest to prawdą. Mąki i kasze typu z amarantusa, gryczana, jaglana dostarczają dużej ilości błonnika, przez co gwarantują prawidłową pracę jelit. Podobne działanie wykazują warzywa, szczególnie buraczek, pietruszka, czy marchewka zwłaszcza surowa (starta).

Czy wiesz, że w mąkach i kaszach znajduje się niemała porcja kwasów omega-6 oraz konieczne dla prawidłowego wzrostu i rozwoju białko i żelazo. Te dwa ostatnie składniki są niestety mało przydatne, w dietetyce mówi się o nich niepełnowartościowe, słabo przyswajalne. Można to jednak zmienić dodając do posiłku mleko (w przypadku niemowląt karmiąc je po prostu piersią) oraz warzywa lub owoce, które są źródłem wit.C.

Nie bez znaczenia jest więc połączenie zbóż z warzywami lub owocami oraz z bliskim w czasie karmieniem piersią.

ŚNIADANIE II

Karmienie piersią**

 

OBIAD

Mięso lub ryba, warzywa (w tym ziemniaki). 

Danie może być podane w postaci gęstej zupki, puree, papki z grudkami

lub u starszych niemowląt komponowane z osobnych produktów: ziemniak (kasza, makaron), pulpecik, cząstki warzyw.

SKŁADNIKI:

  • mięso np. królik, cielęcina, drób, polędwica wołowa i inne z kontrolowanych hodowli
  • tłusta ryba, najlepiej łosoś Bio lub Jurajski
  • warzywa Bio, np. gotowany starty buraczek, kalafior, brokuł, pietruszka, seler, por, marchewka, fasolka szparagowa (w zależności od dostępności produktów Bio w handlu). Warzywa podajemy zarówno gotowane, jak i surowe.
  • ziemniak

WIELKOŚĆ PORCJI*:

  • ok. 20g mięsa (1x w tygodniu tłustej ryby) + około 130g warzyw + 50g ziemniaka utworzy około 200-220g dania.

 w 12 m.ż powiększ ilość mięsa/ryb do 25g (po gotowaniu około 20g)

Czy wiesz, że warzywa pomagają przyswoić wszystkie ważne składniki pokarmowe zawarte w mięsie, rybach, jajach? Dodatkowo, z racji na dużą zawartość antyoksydantów, chronią organizm człowieka przed substancjami niebezpiecznymi dla zdrowia. Ziemniak jest wspaniałym źródłem witaminy C. 

Czy wiesz, że mięso i tłusta ryba mają ogromne znaczenie dla przyszłej inteligencji Twojego dziecka.  Pamiętaj, że ryba jest konieczna, ale musi być bezpieczna, zajrzyj tutaj.

PODWIECZOREK

Posiłek ten bardzo uzależniony jest od tego, co i ile niemowlę zjadło w ciągu dnia.

Nie bez znaczenia jest też wiek dziecka i jego apetyt.

PROPOZYCJE DAŃ

  1. JEŚLI NIEMOWLĘ NIE ZJADŁO DWÓCH POPRZEDNICH POSIŁKÓW,

 

Podaj mu je na podwieczorek. Zboża, mięso, ryba, warzywa – to ważne produkty, nie powinny być pomięte. Spróbuj co drugi dzień dodać połowę jajka. Tego produktu nie było w poprzednich posiłkach, a jajo jest cennym składnikiem diety. Możesz je po prostu ugotować i wkruszyć do kaszki lub obiadku.

2. JEŚLI DZIECKO W CIĄGU DNIA WSZYSTKO ZJADŁO, ALE NIE WYKAZUJE DUŻEGO APETYTU,

Proponuję podać warzywa (w różnej formie) lub owoce, np.:

    • buraczek gotowany starty z jabłkiem, 
    • surowa marchewka tarta z jabłkiem, 
    • warzywa gotowane,
    • jabłuszko, banan i/lub inne owoce.

Takie proste drobne posiłki właściwe są przy małym apetycie (zapotrzebowaniu) dziecka.

 Jeżeli warzywo lub owoc nie jest popity mlekiem z piersi, to należy posiłek uzupełnić podając świeże masło. Można to zrobić podając je na czubku łyżeczki wprost do buzi niemowlęcia. Dzieci najczęściej bardzo lubią smak masła.

3. JEŚLI DZIECKO WSZYSTKO CHĘTNIE ZJADŁO, A JEGO APETYT/ZAPOTRZEBOWANIE SĄ DUŻE,

Podaj: 

      • Kaszkę  z dodatkiem warzyw lub owoców (zadbaj o większą ilość warzyw niż owoców; to warzywa są cenniejszym produktem, sprawdź tutaj , lub poczytaj. Dodatek co drugi dzień połowy jajka wzbogaci posiłek w żelazo i inne wartościowe składniki, które zawiera jajko.
      • Ziemniaki lub warzywa gotowane; kiedy są na talerzu dodaj odrobinę masła lub np. jajko przygotowane na parze,
      • Danie przygotowane na bazie warzyw i żółtka/całego jajka, np. puree z różnych warzyw lub starty buraczek z wkruszonym gotowanym jajkiem,
      • Surowe warzywa, np. surowy pomidor, ogórek pokrojone w kosteczkę i dodane do ugotowanej kaszki,
      • Pieczywo, pamiętaj, żeby pieczywo miało tzw. czysty skład, nie powinno być ono pełnoziarniste. Odkrój skórkę (poczytaj więcej…). Pamiętaj, dzieci lubią również pieczywo bez obłożenia; nie szukaj na siłę produktów, które możesz rozsmarować na kanapce.
      • W zależności od stopnia rozszerzenia diety możesz urozmaicić posiłek korzystając z dozwolonych produktów i prostych, niewymagających stosowania wysokich temperatur technik kulinarnych, np. kluski śląskie, kopytka, pyzy na parze, kluseczki lane, pierożki z owocami, warzywami, mięsem lub łososiem, kasza jęczmienna, gryczana z odrobiną świeżego masła, zupa owocowa z makaronem, makaron z mięsem i sosem pomidorowym…. Każde z tych dań zawiera tylko dozwolone dla niemowląt składniki oraz nie wymaga innej obróbki cieplnej niż gotowanie. Więcej o tym piszemy tutaj

KOLACJA

Karmienie piersią**

 

* podane ilości są średnią, jaką zjada dziecko w tym wieku. Zależnie od łaknienia i zapotrzebowanie dziecka występują różnice w objętości lub liczbie posiłków.

** w dalszym ciągu obowiązuje karmienie piersią na żądanie (ilość nieograniczona). schemacie proponowanym przez PTGHiŻDz, średnio nie mniej niż trzy posiłki mleczne po ok. 190-220ml. W przypadku karmienia piersią przyjmuje się, że niemowlę pobiera jednorazowo z piersi około 75-100 ml mleka, stąd należy przyjąć zalecenie: nie mniej niż 6-8 karmień. 

NA SKRÓTY:

  1. Proponowany schemat żywienia w przedziale wiekowym: 9-12 m-cy życia
  2. Mleko krowie, kozie, napoje roślinne?
  3.  
  1. Szajewska H, Socha P, Horvath A i wsp. Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci. Stand Med Pediatr, styczeń 2021, t.18, 7-24
  2. Halina Weker, Marta Barańska i wsp., 2014,  Żywienie niemowląt i małych dzieci, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa
  3. Szajewska H, Socha P, Horvath A i wsp. Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci. Stand Med Pediatr 2014;11:321-33
  4. Szajewska H, Socha P, Horvath A i wsp. Karmienie piersią. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci. Stand Medyc. Pediatr 2016;13:9-14
  5. Oblacińska A., Mikiel-Kostyra K., Jodkowska M., 2011, Profilaktyczna opieka zdrowotna nad dziećmi w wieku 0-5 lat. Rola i zadania lekarza oraz pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej, Instytut Matki i Dziecka
  6. www.neonatologia.edu.pl
  7. EFSA NDA Panel (EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies), 2014. Scientific Opinion on the essential composition of infant and follow-on formulae. EFSA J 2014;12:3760
  8. Jarosz M., 2019, Normy żywienia dla populacji polskiej – nowelizacja. Instytut Żywienia i Żywności, Warszawa
  9. www.who.int/nutrition/topics/complementary_feeding/en
  10. Jarosz M. [red.] (2011), Zasady prawidłowego żywienia chorych w szpitalach, Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa.
  11. Szajewska H, Shamir R, Mearin L i wsp. Gluten Introduction and the Risk of Coeliac Disease: A Position Paper by the European Society for Pediatric Gastroenterology, Hepatology, and Nutrition. J Pediatr Gastroenterol Nutr 2016;62:507-513.
  12. Szajewska H., Rybak A. [red.] (2013), Żywienie dzieci – wytyczne i stanowiska towarzystw naukowych 2006–2012, Standardy Medyczne, t. 10 – suplement 2, s. 5–60.
  13. Weker H., Barańska M. (2011), Models of safe nutrition of children and adolescents as a basis for prevention of obesity, cz. 1, Medycyna Wieku Rozwojowego, t. 15, nr 3, s. 288–297.
  14. Okręglicka K, Mojska H, Jarosz A i wsp. Skład kwasów tłuszczowych, w tym izomerów trans nienasyconych kwasów tłuszczowych w wybranych tłuszczach spożywczych dostępnych w Polsce. Żywienie Człowieka i Metabolizm 2017;44:1.
  15. Weker H., Barańska M., Riahi A. i inni (2014), Wzory żywienia niemowląt i małych dzieci – badanie ogólnopolskie, Standardy Medyczne. Pediatria, t. 11, s. 225–230.EFSA NDA Panel (EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies), 2014. Scientific Opinion on the essential composition of infant and follow-on formulae. EFSA J 2014;12:3760
  16. Stolarczyk A, Szott K, Socha P. Ocena sposobu żywienia niemowląt w wieku 6 i 12 m.ż. w populacji polskiej w odniesieniu do zaleceń Schematu Żywienia Niemowląt z 2007 roku. Stand Med Pediatr 2012;9:545-551.
  17. EFSA (European food Safety Authority), 2017. Dietary Reference Values for
    nutrients. Summary Report. EFSA supporting publication 2017:e15121.
  18. Hanna Kunachowicz, Beata Przygoda, Irena Nadolna, Krystyna Iwanow, Tabele składu i wartości odżywczej żywności, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2019
  19. Jarosz M. i wsp. 2020, Normy żywienia dla populacji polskiej i ich zastosowanie. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego-
    Państwowego zakładu Higieny, Warszawa

Jeśli trafiłeś na tę stronę, to może to oznaczać, że...

… mogą zainteresować Cię inne artykuły dotyczące żywienia dzieci. Zapraszamy Cię na nasze Fb-owe grupy:

DLA KARMIĄCYCH MAM (fb)

-> wejdź

ROZSZERZANIE DIETY NIEMOWLĄT KARMIONYCH PIERSIĄ (fb)

->  wejdź

ŻYWIENIE DZIECI W WIEKU 1-3 LAT  (fb)

->  wejdź

 

oraz do wszystkich tematów dot.

ROZSZERZANIE DIETY NIEMOWLĄT KARMIONYCH PIERSIĄ (adiel.pl),

które znajdziesz na tej stronie

-> wejdź w interesujący Cię temat

Masz pytania dotyczące żywienia Twojego dziecka? Porozmawiaj bezpłatnie ze specjalistą ds. żywienia i żywności. Telefon: 608-202-240

Adiel.pl jest platformą internetową, która umożliwia Użytkownikom skorzystanie z usług o charakterze medycznym świadczonych przez Profesjonalistów. Dzięki korzystaniu z adiel.pl Użytkownicy mogą uzyskać od Specjalistów porady pozwalające na wprowadzenie i przestrzeganie zasad zbilansowanego i zdrowego odżywiania. Usługi świadczone przez nas nie zastępują konsultacji z lekarzem i właściwych badań diagnostycznych oraz nie mogą być traktowane jako podstawa do stosowania jakichkolwiek produktów leczniczych czy metod terapii i leczenia.